Ferry's blog

Je hebt, om het even heel zwart-wit te schetsen, 2 verschillende typen mensen: mensen die je moet vertellen wat ze moeten doen en mensen die uit zichzelf dingen doen. Ja, er bestaan persoonlijkheidskenmerken die ervoor zorgen dat er onderlinge verschillen in zelf-motivatie zijn maar er is ook goed nieuws: de wetenschap heeft aangetoond dat de mate van zelf-motivatie te beïnvloeden is. Je bent dus niet helemaal verloren!

Psycholoog Scott Geller zet hiervoor de 4 C’s uiteen. 4 factoren die bijdragen aan zelf-motivatie:

1. Competentie

Ben ik competent genoeg? De eerste factor heeft betrekking op onze overtuiging iets te kunnen. Ofwel: in hoeverre wij denken dat we competent genoeg zijn voor een bepaalde taak. De psycholoog Albert Bandura noemde dit self-efficacy (Bandura, 1963). Helaas kon ik hiervoor geen mooi Nederlands woord vinden, dus dan maar de Engelse. Self-efficacy is de mate waarin jij gelooft dat jij ergens toe in staat bent. Dus in hoeverre geloof jij dat jij in staat bent om een bepaalde taak aan te kunnen? Heb jij de tijd, de kennis en de nodige vaardigheden om een bepaalde taak uit te voeren? Let erop dat het hier gaat om jouw eigen overtuiging. Dus niet of het daadwerkelijk wel of niet zo is.

Gerelateerd aan self-efficacy is response-efficacy. Ofwel is het werkbaar? Response-efficacy gaat over het geloof dat jouw gedrag zal leiden tot een goede uitkomst. Hiervoor is educatie nodig. Wanneer je opgeleid bent in een bepaald vakgebied treed je een uitdaging met meer zelfvertrouwen tegemoet omdat je de kennis en vaardigheden hebt en een theoretisch idee van de uitkomst van je inspanningen. Hierdoor zul je gemotiveerder zijn om de uitdaging aan te gaan.

2. Consequentie

Geloof jij dat de consequenties of resultaten van je acties het waard zijn voor jou? Geeft het resultaat van je acties jou voldoening? Zo ja, dan zul je meer gemotiveerd zijn om ervoor te gaan. Kortom je wordt gemotiveerd door consequenties. Dit is tweeledig. Je kunt gemotiveerd worden door positieve consequenties of het vermijden van negatieve consequenties. Waarschijnlijk niet verwonderlijk: het nastreven van positieve consequenties werkt veel motiverender dan het trachten te vermijden van negatieve consquenties. Dit principe wordt eveneens geadviseerd bij de opvoeding van kinderen: beloon ze voor wat ze goed doen in plaats van ze te straffen voor wat ze fout doen. Dat laatste zal ten koste gaan van motivatie, inspiratie en plezier. Hetzelfde geldt voor feedback op het werk. Complimenteer het goede en stip het minder goede op een positieve manier aan.

Gek genoeg zijn wij mensen over het algemeen meer negatieve consequentie-vermijders dan dat we positieve-consequentie-zoekers of succeszoekers zijn. De reden hiervoor is, in mijn beleving, dat de consquenties van onze acties ons niet genoeg voldoening geven. Met andere woorden: het werk dat we doen correspondeert niet met wat wij belangrijk vinden. Identificeer daarom wat jij waardevol vindt en formuleer, mits mogelijk, een visie. Deze visie is de ultieme positieve consequentie en zal voor je werken als catalisator voor je acties.

3. Choice (Keuze)

Wanneer jij een gevoel van keuze of autonomie ervaart in wat je doet voel je meer zelf-motivatie. Zoals hierboven beschreven kan een persoon in principe elke situatie benaderen als een negatieve-consequentie-vermijder of als een positieve-consequentie-zoeker. De sleutel hierin is de mate waarin de persoon die keuze ervaart. Dus sta bij elke uitdaging stil bij de vraag: Tot welke consequenties leiden mijn acties? Welk positieve consequenties kunnen mijn inspanningen hebben? Onderzoek heeft aangetoond dat wanneer mensen deze keuze of controle niet ervaren ze minder gemotiveerd zijn en in extreme gevallen helemaal de tegengestelde richting op gaan: ze worden lethargisch en kunnen uiteindelijk zelfs depressief raken.

4. Community (Gemeenschap)

Sociale steun is cruciaal in vrijwel alles wat we ondernemen. Mensen die een bepaalde mate van saamhorigheid, verwantschap en verbinding ervaren met andere mensen zijn gemotiveerder en gelukkiger. Dit druist in tegen de individualistische waarden die we in onze westerse maatschappij hanteren. Vanaf dat we tieners zijn worden we gevoed met de overtuiging dat we alles zelf zouden moeten kunnen. Helaas zijn wij hier niet op gebouwd en zal een dergelijke mindset niet bijdragen aan onze motivatie en ons geluk. In de kern zijn we kuddedieren. Dit is één van de redenen dat veel mensen uit een collectivistische samenleving zoals Azië of het Midden-Oosten vaak goede ondernemers zijn. Ze doen het samen. Wees je dus bewust van je afhankelijkheid van anderen en voel je niet te groot om hulp, steun, advies of feedback te vragen. We kunnen altijd van elkaar leren!

Kortom, wil je meer zelf-motivatie? Overtuig jezelf ervan dat je iets kan. Niet overtuigd genoeg? Volg een opleiding of training en vraag om feedback. Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je acties leiden tot positieve consequenties en dat jij het gevoel hebt hierin een keuze te hebben. Heel simpel gezegd: wees je bewust van je keuze en kies wat jou drijft en wat jij leuk vindt. Probeer tot slot niet alles alleen te doen, zet je trots opzij en werk samen.

Voor de geïnteresseerden, bekijk hier hoe Geller op zeer motiverende en bevlogen manier vertelt over zelf-motivatie:

We kennen de film allemaal. Als je hem nog niet gezien hebt dan heb je er zeker iets over gehoord: The Wolf of Wall Street. De (nu al) klassieker van Martin Scorsese en Leonardo DiCaprio. Deze keer vol drank, drugs, geld, seks en hebzucht. Heel veel hebzucht.

In de film speelt DiCaprio Jordan Belfort. Een zakenman en geldwolf pur sang met een niet al te ethisch waardenpakket. Voor de details van zijn uitspattingen verwijs ik je door naar de film of het boek maar het komt er op neer dat er weinig sprake was van sociaal verantwoord ondernemerschap (tenzij je vindt dat je werknemers zo rijk mogelijk maken daaronder valt natuurlijk..).

Afgezien van de asociale praktijken die deze man erop nahield bleek hij briljant in het smeden van een gemotiveerd team en in het boven zichzelf laten uitstijgen van mensen. Hoe hij dit deed? Dit zijn de 4 principes voor succes volgens de echte Wolf of Wall Street:

1. Vision

Creeer een toekomstvisie voor jezelf. Dit is iets anders dan een doel! Een visie is breder dan dat. Een visie is een beeld van hoe jij de toekomst ziet. Ben je bijvoorbeeld een ambiteuze rechtenstudent? Hoogstwaarschijnlijk heb je dan wel een bepaalde kritiek op het rechtssysteem met daarbij een eigen beeld van hoe jij het zou aanpakken of hoe het zou moeten zijn. Dat is je visie! Laat je visie de brandstof voor je motor zijn. Het verschil tussen een visie en een doel is dat een doel meer op microniveau plaatsvindt en een visie allesomvattender is. Daarbij motiveert een doel niet meer zodra het is behaald. Het kan best zo zijn dat, terwijl je onderweg bent naar het voor jou perfecte toekomstplaatje, je tussendoor bepaalde doelen niet haalt. Wanneer je een sterke visie hebt zullen dit soort tegenslagen je er niet van weerhouden door te gaan. In dat opzicht zou een visie dus meer als een compas gezien kunnen worden. Het houdt nooit op.

2. State management

Beheers je innerlijke staat. Als je down bent, krijg je weinig gedaan. En dit zorgt voor een negatieve spiraal. Hoe kun je jezelf in de juiste staat brengen? De Romeinen zeiden ook wel ‘anima sana in corpum sanum’ oftewel een gezonde geest in een gezond lichaam. Fysieke en mentale gezondheid is een samenspel tussen lichaam en geest. Iedereen kent het gevoel na een goede workout: je voelt je niet alleen fysiek sterker en fitter maar ook mentaal lijk je veel meer aan te kunnen. Andersom werkt het ook zo. Wanneer je mentaal fitter bent zit je ook lekkerder in je vel. Hoe breng je je mind dan in de juiste gesteldheid? Uit mijn eigen ervaring is de beste methode meditatie. Een steeds bekender worden fenomeen in het westen is Mindfulness, een soort meditatie bekend beworden door de Boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh en hoogleraar Jon Kabat-Zinn van de University of Massachusetts Medical School. Wil je leren hoe je mindful kunt leven? Dan raad ik je aan te beginnen bij de boeken van Kabat Zinn. Naast meditatie is het ook belangrijk om gewoon dingen te doen die je leuk vindt en waar je energie van krijgt. Dit stimuleert uit zichzelf al een positievere en flexibelere mindset.

3. Beliefs

Je eigen overtuigingen (‘ik kan dat niet want..’) kunnen enorm blokkerend en beperkend werken. De wereld, zoals wij die zien, is subjectief. Er is niet een bepaalde wereld. Er is alleen jouw wereld. Het is de wereld zoals jij die ziet. Wanneer jij denkt dat je iets niet kan omdat je niet geschoold genoeg bent of omdat je niet genoeg aanleg hebt, heb je ook weinig kans van slagen. Je kunt altijd wel iets verzinnen waarom jij iets niet kunt. Het is een self-fulfilling prophecy. Je handelt naar je overtuigingen en zult er daarom ook zelf voor zorgen dat succes ver te zoeken is. Je moet jezelf écht overtuigen van het feit dat de enige beren op de weg de beren zijn die jij daar uitnodigd. Zoals Belfort zelf zegt:

‘The only thing standing between you and your goal is the bullshit story you keep telling yourself as to why you can’t achieve it’

Probeer de wereld als een speelveld te zien en neem de zaken niet te serieus. Faal je? Mooi! Weer iets geleerd. Vrijwel alle biografiën van succesvolle mensen komen op hetzelfde neer: ze hadden andere en meer positieve geloofsovertuigingen dan de meeste van ons. In plaats van zichzelf omlaag te praten wisten ze altijd op inventieve wijze ergens een uitdaging van te maken of ergens een positieve draai aan te geven. Blijf jeugdig en naief. Thomas Alpha Edison, die na oneindig veel pogingen de gloeilamp uitvond, is misschien wel het mooiste voorbeeld:

‘I haven’t failed. I’ve just found 10.000 ways that don’t work’

Ps. Meditatie is overigens ook een fantastische tool om je hierbij te assisteren

4. Strategy

Teken voor jezelf uit welke stappen je dient te ondernemen om progressie te boeken in je streven naar je visie. Schrijf dit echt uit. Zo maak je het tastbaar. Hierbij gaat het niet om perfectionisme of  om het vergelijken van je eigen staat met die van anderen. Immers je bent een ander persoon, met andere eigenschappen en een eigen visie! Vergelijk jezelf altijd met jezelf en stel jezelf de vraag wat je nodig hebt om verder te komen. Wat is stap 1? Wat is stap 2? Overigens is het belangrijk dat de strategie geen dichtgettimerd plan is. Wees flexibel en laat je af en toe ook leiden door gebeurtenissen. Het leven is maar voor een deel te controleren. Accepteer dat ook! Desalniettemin zal er weinig gebeuren als jij niks onderneemt.

Voor meer inspiratie, of gewoon een leuk interview met Jordan Belfort bekijk